Symptomen van narcolepsie
Belangrijkste kenmerk van narcolepsie is overmatige slaperigheid overdag. Mensen die aan deze slaapziekte lijden hebben een verhoogde slaapneiging en worden overdag soms overvallen door haast onbedwingbare aanvallen van slaap. Daarnaast heeft 75% van de patiënten met narcolepsie ook last van kataplexie. Dit zijn korte, plotselinge spierverslappingen bij emoties zoals lachen en woede. Verder behoren heftige levensechte dromen (hypnagoge hallucinaties), slaapverlamming (slaapparalyse) bij inslapen en een verstoorde nachtelijke slaap tot de symptomen van narcolepsie.
Overmatige slaperigheid en slaapaanvallen
Het belangrijkste symptoom van narcolepsie is overmatige slaperigheid en de slaapaanvallen overdag. Dit symptoom komt meestal als eerste aan het licht. De slaapaanvallen kunnen letterlijk onweerstaanbaar zijn, zeker wanneer iemand met narcolepsie niet behandeld wordt voor deze slaapstoornis. Dan kan een narcolepticus in slaap vallen tijdens een gesprek, tijdens autorijden, tijdens het eten of op andere ongewenste momenten. De slaperigheid kan de hele dag aanwezig blijven zelfs wanneer iemand ‘s nachts wel voldoende heeft geslapen.
Kataplexie
Kataplexie is een plotseling verlies van spierspanning, dat wordt uitgelokt door bepaalde emoties zoals bijvoorbeeld lachen, woede, tijdens het sporten of bij een onverwachte gebeurtenis. De spierverslapping kan volledig zijn, waardoor iemand helemaal in elkaar zakt. Maar de verslapping kan ook licht zijn en zich beperken tot bijvoorbeeld de gezichts en nekspieren, de armen of de bovenbenen (knikkende knieën). Tijdens een kataplexie aanval kan de patiënt meestal niet of niet goed praten. Hij of zij is echter wel bij volle bewustzijn en kan alles horen. Een aanval van kataplexie is dus geen slaapaanval. Een aanval duurt vaak maar een paar seconden of bij meerdere korte aanvallen achter elkaar een paar minuten.
Hypnagoge hallucinaties
Tijdens de overgang van waken naar slapen heeft de patiënt bizarre, vaak angstige droomachtige ervaringen waarbij vooral de zintuigen actief zijn. De patiënt hoort bijvoorbeeld de partner dingen zeggen of voetstappen in de gang. Of hij voelt ratten over zich heen lopen. Hypnagoge hallucinaties hebben vaak te maken met de situatie en omgeving waar de patiënt zich op dat moment in bevindt.
Slaapparalyse
Bij een slaapparalyse kan iemand zich tijdelijk niet bewegen tijdens het inslapen of ontwaken. Dit geeft een angstig gevoel. Slaapverlamming kan gepaard gaan met hypnagoge hallucinaties.Slaapverlamming kan overigens ook af en toe voorkomen bij gezonde mensen.
Verstoorde nachtelijke slaap
De nachtslaap is bij veel patiënten met narcolepsie ook verstoord. Ze slapen licht, dromen veel en zijn vaak wakker waardoor ze zich ‘s ochtend onvoldoende uitgerust voelen.